Damar Sertliği (Ateroskleroz) Nedir?
Halk arasında damar sertliği olarak bilinen Ateroskleroz, damarlarda kolesterol birikmesinden dolayı, damarların esnekliği kayboldukça ortaya çıkan bir hastalıktır. 40 yaş üstü kişilerde daha çok görülen damar sertliği, kalp ve damar hastalıkları arasında en sık rastlanılan vakalardandır.
Damar sertliği tedavi edilmezse hastayı ölüme kadar sürükleyebilir. Kalp krizi, beyin kanaması gibi hastalıkların altındaki neden olan damar sertliği, vücudun her organında hasar yaratabilecek etkidedir. Sinsi ilerleyen bir hastalıktır.
Atardamarlarda yağ birikmesinden dolayı görülen çizgilerle birlikte hastalık başlangıç aşamasındadır. Yağların damarları olumsuz etkilemesi karşısında, damarlarda çoğalan fazla hücreler içerde damara yapışmaya başladıkça plak meydana gelir. Plaklar gelişim gösterdikçe, esnek olan damarlarda sertleşme başlar. Zamanla daralan damarlarda kan pıhtılaşması yaşanır. Kan akımının bozulmasıyla, hayati risk yaratan hastalıklar meydana gelebilir.
Damar Sertliği Nedenleri
- Sigara kullanmak
- Diyabet
- Hipertansiyon
- Hareketsiz yaşam biçimi
- Stres
- Düzensiz ve sağlıksız beslenme
- Obezite
- Kolesterol ve trigliseritin yüksek, iyi kolesterolün düşük seviyede olması
- Kadınlarda östrojen hormonunun koruma etkisinde azalma
Damar Sertliği Hangi Hastalıklara Neden Olur?
- Beyin kanaması
- Felç, inme
- Kalp krizi
- Kol-bacak damar hastalıkları
- Böbrek ve bağırsak damarlarına bağlı hastalık
- Koroner kalp hastalığı
Damar Sertliği Belirtileri
Damar sertleşmesine özel belirtiler yoktur. Vücutta şikayetler görüldüğünde aslında çoktan damarlarda sertleşme başlamış demektir. Hastalığın belirtileri, tutulum yaptığı organa bağlı olarak değişiklik göstermektedir.
- Kalbi etkilediği zaman Göğüs ağrısı, morarma, kalp ritim bozukluğu gibi belirtiler
- Böbrek damarlarında olduğunda işlevler bozulur ve yüksek tansiyon görülür.
- Bacak damarlarında olduğunda kramp şeklinde ağrılar, soğukluk, son aşamada kangren oluşur.
Damar Sertliğini Önlemenin Yolları
- Sigara ve alkolden uzak durulmalı.
- Aşırı kilo almamalı.
- Tansiyon dengesine dikkat edilmeli.
- Fazla yağlı gıdalar tüketilmemeli.
- Sağlıklı ve dengeli beslenmeye dikkat edilmeli.
Damar Sertliği Nasıl Teşhis Edilir?
Hasta öyküsü dinlendikten sonra, belirtilerden şüphelenildiği durumlarda hekim tarafından bazı tetkikler istenir. Doppler ultrasonu, anjiyografi, efor testi, sintigrafi, bilgisayarlı tomografi gibi yöntemler uygulanır.
Damar Sertliği Tedavisi
Anjiyo yapılarak damar tıkanıklığı olup olmadığına bakıldıktan sonra, hastanın durumuna, hastalığın evresine göre karar verilir. Eğer tıkalı damar varsa stent, endarterektomi, anjioplasti, bypass yapılabilir.
Damar Sertliği İçin Hangi Bölüme Gidilir?
Damar hastalıkları için Kalp Damar Cerrahisi bölümüne gidilir.